Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με το τέλος του εξαμήνου οι φοιτητές/ήτριες αναμένεται:
1. να χρησιμοποιούν πρωτογενείς πηγές στο πλαίσιο της έρευνας της Ιστορίας και των σύγχρονων ρευμάτων της Ψυχολογίας
2. να έχουν εξοικειωθεί με την ιστορική ανάπτυξη των ψυχολογικών ιδεών
3. να εξηγούν τις ιστορικές καταβολές των σημαντικότερων επιστημολογικών και μεθοδολογικών ρευμάτων και κατευθύνσεων της σύγχρονης Ψυχολογίας
4. να έχουν αναπτύξει την ικανότητα να αναδεικνύουν το κοινωνικο-πολιτισμικό και γνωσιακό συγκείμενο ανάπτυξης της Ψυχολογίας
Γενικές Ικανότητες
Οι φοιτητές/ήτριες αναμένεται να αποκτήσουν τις εξής δεξιότητες:
1. Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών (με χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών)
2. Λήψη αποφάσεων
3. Αυτόνομη και ομαδική εργασία
4. Απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων κριτικής σκέψης σε θέματα που αφορούν τα ρεύματα και τις κατευθύνσεις της σύγχρονης Ψυχολογίας
5. Εφαρμογή των θεωρητικών γνώσεων στο πλαίσιο εργασιών
6. Προαγωγή ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο μαθήματος
Στο πλαίσιο του μαθήματος εξετάζονται οι σημαντικότεροι ιστορικοί σταθμοί στη διαμόρφωση της επιστήμης της Ψυχολογίας, παρουσιάζονται συγκριτικά τα σημαντικότερα θεωρητικά συστήματα της σύγχρονης Ψυχολογίας, αναλύεται το επιστημολογικό και μεθοδολογικό υπόβαθρο των σύγχρονων ψυχολογικών θεωριών και αναδεικνύονται οι ερευνητικές τους δυνατοτήτες καθώς και οι περιορισμοί τους. Ειδικότερα, στην αρχή του μαθήματος εξετάζονται οι βασικές προσεγγίσεις στην επιστημολογία σε σχέση με την Ψυχολογία. Κατόπιν, οι διαλέξεις εστιάζουν στην χαρτογράφηση της θέσης της Ψυχολογίας στο ευρύτερο πλέγμα των επιστημών. Επιπροσθέτως, στο πλαίσιο του μαθήματος αναλύονται τόσο οι επιστημολογικές παραδοχές που προσδιορίζουν το γνωστικό αντικείμενο της Ψυχολογίας όσο και η μεθοδολογικές προσεγγίσεις της ψυχολογικής έρευνας. Στη συνέχεια, παρουσιάζεται η επιστημολογική θεμελίωση των βασικών ψυχολογικών θεωριών. Τέλος, οι διαλέξεις ολοκληρώνονται εστιάζοντας στο ζήτημα της κρίσης και του κατακερματισμού της Ψυχολογίας και αναδεικνύοντας τα κυριότερα εγχειρήματα ενοποίησης της ψυχολογικής γνώσης.
Θεματικές Ενότητες Μαθήματος
● Επιστημολογία και οι σχέσεις της με την Ψυχολογία
● Η θέση της Ψυχολογίας στο πλέγμα των επιστημών
● Το γνωστικό αντικείμενο της Ψυχολογίας
● Μεθοδολογίας ψυχολογικής έρευνας: επιστημολογικά προβλήματα
● Επιστημολογική θεμελίωση των βασικών ψυχολογικών θεωριών
● Βασικές επιστημολογικές έννοιες της Ψυχολογίας
● Θεωρητικά προβλήματα στο πεδίο της Ψυχολογίας
● Κατακερματισμός και κρίση της Ψυχολογίας
● Δυνατότητες και περιορισμοί ενοποίησης της Ψυχολογίας
Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι - Αξιολόγηση
Τρόπος παράδοσης
Πρόσωπο με πρόσωπο
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.:
● Κατά την διδασκαλία
● Κατά την διάρκεια εκπόνησης και παρουσίασης εργασιών
● Στην επικοινωνία με τους/τις φοιτητές/τριες
Οργάνωση διδασκαλίας
| Δραστηριότητα | Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου |
|---|
| Διαλέξεις |
39 |
| Μελέτη και Αναλυτική Βιβλιογραφία |
38 |
| Συγγραφή Εργασίας |
10 |
| Προετοιμασία Παρουσίασης της Εργασίας |
13 |
| Προετοιμασία για τις εξετάσεις |
30 |
| Σύνολο Μαθήματος (25 ώρες φόρτου εργασίας ανά πιστωτική μονάδα) |
130 |
Αξιολόγηση φοιτητών
Οι φοιτητές/ήτριες αξιολογούνται:
1. στη διάρκεια των μαθημάτων
2. στην συγγραφή και παρουσίαση εργασιών/ ασκήσεων (ατομικών ή ομαδικών). Τα θέματα των εργασιών, η ημερομηνία παράδοσης, η έκταση της κάθε εργασίας και τα ακριβή κριτήρια αξιολόγησης ανακοινώνονται από την αρχή του εξαμήνου προφορικά από τον/την διδάσκοντα/ουσα και αναρτώνται στην πλατφόρμα e-class ως μέρος των οδηγιών του μαθήματος.
3. στο τέλος του εξαμήνου με γραπτές εξετάσεις (ερωτήσεις σύντομης και εκτεταμένης απάντησης).
Τα κριτήρια αξιολόγησης ανακοινώνονται από την αρχή του εξαμήνου προφορικά από τον/την διδάσκοντα/ουσα και αναρτώνται στην πλατφόρμα e- class ως μέρος των οδηγιών του μαθήματος.
Συνιστώμενη βιβλιογραφία
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
Δαφέρμος, Μ. (2020). Επιστημολογία της Ψυχολογίας: Μια Κριτική Εισαγωγή. Αθήνα: Κριτική.
Hayes, N. (2011). Εισαγωγή στην Ψυχολογία (Τόμος Α΄). (Επιμ.: Α. Κωσταρίδου-Ευκλείδη). Αθήνα: Εκδόσεις Πεδίο.
Schacter, D., Gilbert, D., & Wegner, D. (2012). Ψυχολογία (Γενική επιμέλεια: Σ. Βοσνιάδου). Αθήνα: Γ. Δαρδανός - Κ. Δαρδανός Ο.Ε.
Συναφή επιστημονικά περιοδικά
Annual Review of Critical
Psychology Behavior Research
Methods
Cultural-Historical Psychology
Cultural-Historical and Critical Psychology
Eleftherna: Journal of Psychology and Behavioral
Sciences Hellenic Journal of Psychology
Historical Psychology
International Journal of Research Methodology
International Journal of Quantitative and Qualitative Research Methods
(IJQQRM) Journal of Theoretical and Philosophical Psychology
Methodology
Methods
Psychological Methods
Psychology: The Journal of the Hellenic Psychological Society
Rethinking Cultural-Historical Theory
Review of Critical Psychology
Social and Personality Psychology
Compass Subjectivity and Knowledge
Theory & Psychology
