Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με το τέλος του εξαμήνου οι φοιτητές/-τριες αναμένεται να είναι σε θέση:
1. Να γνωρίζουν τις βασικές θεωρίες της ψυχογλωσσολογίας.
2. Να γνωρίζουν τα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης γλώσσας και επικοινωνίας.
3. Να γνωρίζουν τα θεωρητικά μοντέλα για την παραγωγή και την κατανόηση της γλώσσας.
4. Να προσδιορίζουν το στάδιο γλωσσικής ανάπτυξης στο οποίο βρίσκεται ένα παιδί.
5. Να ταξινομούν τις γλωσσικές διαταραχές και γνωρίζουν τα χαρακτηριστικά τους.
Γενικές Ικανότητες
Οι φοιτητές/-τριες αναμένεται να αποκτήσουν τις εξής δεξιότητες:
1. Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
2. Αυτόνομη εργασία
3. Ομαδική εργασία
4. Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
5. Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
6. Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
7. Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
Περιεχόμενο μαθήματος
Εισαγωγή και ιστορική αναδρομή στην Ψυχογλωσσολογία. Η γλώσσα ως δομή και ως σύστημα. Το σημαίνον και το σημαινόμενο, Saussure, langue vs parole. Γλώσσα και επικοινωνία. Αρχή προτεραιότητας προφορικού λόγου. Τα χαρακτηριστικά της ανθρώπινης γλώσσας (σχέση σήμανσης και δήλωσης, διακριτότητα, δημιουργικότητα, διπλή άρθρωση, μετάθεση/μετατόπιση, ανακλαστικότητα/αυτοαναφορικότητα, αυθαιρετότητα/αυτονομία από το ερέθισμα, συνάρτηση με γλωσσικό και εξωγλωσσικό πλαίσιο, συγχρονία vs διαχρονία). Συνταγματικές και παραδειγματικές σχέσεις. Τα συστήματα επικοινωνίας των ζώων vs ανθρώπινη γλώσσα. Η γλώσσα των χιμπαντζήδων. Οι προσπάθειες εκμάθησης ανθρώπινης νοηματικής γλώσσας από χιμπαντζήδες. Η βιολογική βάση της γλώσσας. Γλωσσικές περιοχές του εγκεφάλου και μέθοδοι έρευνας. Καθολική γραμματική του Noam Chomsky. Τα επίπεδα ανάλυσης της γλώσσας (φωνητική και φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη, σημασιολογία, πραγματολογία) και η αναπτυξιακή τους πορεία. Μοντέλα κατανόησης και παραγωγής γραπτού και προφορικού λόγου. Στάδια γλωσσικής ανάπτυξης (βάβισμα, μονολεκτικό ή ολοφραστικό στάδιο, τηλεγραφικό στάδιο, πολυλεκτικό στάδιο) και θεωρίες γλωσσικής κατάκτησης (συμπεριφορική, κονστρουκτουβιστική, επεξεργασίας πληροφοριών, συνδετισμική). Διγλωσσία. Διαταραχές γλώσσας (αναπτυξιακές vs επίκτητες). Η ψυχογλωσσολογική κατάταξη των αφασιών (αφασία εκπομπής, πρόσληψης, αγωγής, σφαιρική, κατονομαστική, διαλφοιική κινητική, αισθητική, μεικτού τύπου).
Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι - Αξιολόγηση
Τρόπος παράδοσης
Δια ζώσης
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.:
● Κατά την διδασκαλία
● Στην επικοινωνία με τους/τις φοιτητές/τριες
Οργάνωση διδασκαλίας
Δραστηριότητα | Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου |
Διαλέξεις |
39 |
Μελέτη και Αναλυτική Βιβλιογραφία |
20 |
Συγγραφή Εργασίας |
25 |
Προετοιμασία Παρουσίασης της Εργασίας |
6 |
Προετοιμασία για τις εξετάσεις |
30 |
Σύνολο Μαθήματος (25 ώρες φόρτου εργασίας ανά πιστωτική μονάδα) |
120 |
Αξιολόγηση φοιτητών
Οι φοιτητές/τριες αξιολογούνται:
1. στη διάρκεια των μαθημάτων
2. στην συγγραφή και παρουσίαση εργασιών/ ασκήσεων (ατομικών ή ομαδικών). Τα θέματα των εργασιών, η ημερομηνία παράδοσης, η έκταση της κάθε εργασίας και τα ακριβή κριτήρια αξιολόγησης ανακοινώνονται από την αρχή του εξαμήνου προφορικά από τον/την διδάσκοντα/ουσα και αναρτώνται στην πλατφόρμα e-class ως μέρος των οδηγιών του μαθήματος.
3. στο τέλος του εξαμήνου με γραπτές εξετάσεις (σύντομων ή εκτεταμένων απαντήσεων).
Τα κριτήρια αξιολόγησης ανακοινώνονται από την αρχή του εξαμήνου προφορικά από τον/ την διδάσκοντα/ -ουσα και αναρτώνται στην πλατφόρμα e-class ως μέρος των οδηγιών του μαθήματος.
Συνιστώμενη βιβλιογραφία
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
Στασινός, Δ. (2015). Ψυχολογία του Λόγου και της Γλώσσας. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg
Trevor, H. (2008). Η Ψυχολογία της Γλώσσας (επιμ: Ρ. Πήτα). Θεσσαλονίκη: University Studio Press
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία:
Fernández, E. M., & Smith Cairns, H. (2017). The handbook of psycholinguistics. USA: Wiley- Blackwell.
Traxler, M. (2012). Introduction to psycholinguistics: Understanding language science. USA: Wiley-Blackwell.
Συναφή επιστημονικά περιοδικά
Applied Psycholinguistics Bilingualism, Language and Cognition Cognition
International Journal of Bilingualism
Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance Journal of Memory and Language
Journal of Phonetics
Journal of Psycholinguistic Research
Journal of Speech, Language, and Hearing Research Journal of the Acoustical Society of America Language Acquisition
Language and Speech
Language and Cognitive Processes Language Learning
Laboratory Phonology Phonetica
Second Language Research Speech Communication
Studies in Second Language Acquisition